Xuất huyết dưới da – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh
Xuất huyết dưới da là sự xuất hiện của các chấm nhỏ hoặc đốm lớn có màu đỏ, hồng hoặc tím. Nguyên nhân của hiện tượng này là xuất huyết dưới da. Đây cũng là triệu chứng được ghi nhận trong các bệnh lý như: sốt xuất huyết, thương hàn, chấn thương và một số bệnh nguy hiểm khác.
Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm của bệnh xuất huyết dưới da là gì?
Xuất huyết dưới da là gì?
Xuất huyết dưới da là tình trạng mạch máu vỡ ra khiến máu chảy vào mô bị thương. Máu chảy dưới da sẽ tạo nên những vết bầm tím hoặc màu xanh, đen trên da hoặc xuất hiện những chấm nhỏ màu đỏ dưới da.
Xuất huyết dưới da mà không phải do cơ thể bị đánh hay bị thương thì đó là triệu chứng của một căn bệnh khá nghiêm trọng. Có nhiều nguyên nhân gây xuất huyết dưới da, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Cả trẻ em và người lớn đều có thể xuất hiện các chấm đỏ chảy máu dưới da. Trẻ có thể bị ban xuất huyết dưới da sau khi bị nhiễm virus và thường khỏi hoàn toàn mà không cần điều trị. Tuy nhiên, ở người lớn, tình trạng này có xu hướng trở thành mãn tính. Do đó, việc điều trị là cần thiết để giữ số lượng tiểu cầu ở mức ổn định.
Xem thêm Viêm đường tiết niệu có lây không và triệu chứng ra sao?
Nguyên nhân xuất huyết dưới da
Nguyên nhân gây chảy máu dưới da bao gồm nhiều bệnh, nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:
- Các bệnh nhiễm trùng: Sốt xuất huyết Dengue, viêm não mô cầu, bạch hầu, sởi, thương hàn,…
- Bệnh lý tiểu cầu do giảm chất lượng tiểu cầu hoặc giảm số lượng tiểu cầu như giảm tiểu cầu nguyên phát, giảm tiểu cầu.
- Cơ thể thiếu vitamin B12, C, K hay axit folic
- Các bệnh tự miễn dịch, dị ứng như Lupus, viêm mạch dị ứng và các bệnh dị ứng khác
- Một số bệnh nội khoa cũng có thể xuất hiện triệu chứng xuất huyết dưới da như bệnh lao, đái tháo đường, xơ gan…
- Các bệnh do thiếu hụt hoặc rối loạn các yếu tố đông máu của huyết tương như bệnh máu khó đông A, B, C, giảm prothrombin, tiền sản giật.
- Vết thương, vết bầm tím
- Tác dụng phụ khi sử dụng một số loại thuốc
- Tác dụng phụ của điều trị hóa trị hoặc xạ trị ung thư
- Viêm mạch, tổn thương thành mạch bẩm sinh hoặc mắc phải
- Một số loại ung thư như bệnh Hodgkin, bệnh bạch cầu cấp tính hoặc đa u tủy
Xuất huyết dưới da dấu hiệu của bệnh nguy hiểm
Chảy máu dưới da dễ dàng được xác định bằng cách kiểm tra thể chất. Biểu hiện ban đầu sẽ xuất hiện nhiều nốt to bằng bàn tay hoặc nốt nhỏ có kích thước vài mm. Tất cả các dạng chảy máu dưới da đều biểu hiện đầu tiên dưới dạng những đốm tròn nhỏ màu đỏ, nâu hoặc tím trên bề mặt da. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây, bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt:
- Xuất huyết chấm đỏ dưới da
- Sưng các chi
- Chảy máu qua da
- Vùng da bị ảnh hưởng có màu sẫm hơn
- Đau ở vùng chảy máu
- Xuất huyết dưới da quanh mắt
- Khi bị giảm tưới máu có thể cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm như:
- Giảm tiểu cầu do giảm số lượng tiểu cầu hoặc giảm chất lượng tiểu cầu
- Tổn thương thành mạch máu bẩm sinh
- Do cơ chế đông máu bị rối loạn
- Mắc các bệnh nhiễm khuẩn như bạch hầu, não mô cầu, sốt xuất huyết, thương hàn, sởi
- Mắc các bệnh dị ứng, miễn dịch
- Các bệnh nội khoa như suy thận, xơ gan, tiểu đường…
Các bài viết chủ đề sức khỏe liên quan tại đây
Làm thế nào để xác định nguyên nhân gây xuất huyết dưới da?
Nếu phát hiện chảy máu dưới da không rõ nguyên nhân hoặc không biến mất, hãy đến bệnh viện để kiểm tra càng sớm càng tốt, ngay cả khi vết bầm tím không đau.
Chảy máu dưới da dễ dàng nhận biết bằng mắt thường. Tuy nhiên, để xác định nguyên nhân, bác sĩ phải tìm kiếm thêm một số thông tin. Sau khi xem xét lịch sử y tế của bạn, bác sĩ có thể hỏi bạn những câu hỏi sau:
- Xuất huyết dưới da được phát hiện lần đầu tiên khi nào?
- Có các triệu chứng khác không?
- Nếu vậy, những triệu chứng này bắt đầu khi nào?
- Bạn chơi thể thao hay va chạm hay sử dụng máy móc hạng nặng?
- Có một chấn thương gần đây trong chảy máu dưới da?
- Vùng xuất huyết dưới da có đau không?
- Vùng kín xuất huyết có gây ngứa không?
- Có tiền sử gia đình bị rối loạn đông máu không?
Triệu chứng xuất huyết dưới da
Xuất huyết dưới da có thể biểu hiện ở 2 dạng:
Đốm tròn nhỏ có kích thước < 3 mm là chấm xuất huyết màu đỏ, nâu hoặc tím trên bề mặt da hoặc nốt xuất huyết lớn hơn (khoảng 3-10 mm). Ban đầu, thường có các ban xuất huyết giống như kim châm khiến người ta nhầm lẫn với phát ban. Nhiều khi các nốt xuất huyết cũng có thể xuất hiện trên mí mắt hoặc trong miệng.
Vết bầm tím hoặc đốm xanh đen là những đốm xuất huyết có kích thước lớn hơn 10 mm. Da bị đổi màu do các mạch máu bị vỡ làm rò rỉ máu vào các mô bị tổn thương.
Một trong những đặc điểm để nhận biết là dấu ấn dưới da khi lấy tay ấn vào da sẽ xuất hiện các chấm hoặc vết bầm tím này. Đối với da thường, khi chúng ta ấn tay vào thì vùng da này tái đi, còn khi buông ra thì màu da trở lại đỏ hồng. Khi có xuất huyết dưới da, dù ấn vào da cũng không nhạt màu.
Các vị trí bệnh thường gặp gồm: ở tứ chi, mặt, đầu, thân và cẳng chân, thường gặp trong bệnh lý tiểu cầu hoặc rối loạn đông máu.
Nếu chảy máu dưới da kèm theo bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra:
- Sưng các chi
- Vùng da bị ảnh hưởng có màu sẫm hơn
- Đau ở vùng chảy máu
- Chảy máu nhiều từ vết thương hở
- Có một khối u gây chảy máu
- Sưng ở tứ chi
- Chảy máu nướu răng, chảy máu cam, có máu trong nước tiểu hoặc phân
Cách chữa xuất huyết dưới da
Điều trị chảy máu dưới da là điều trị nguyên nhân gây chảy máu. Tùy vào nguyên nhân cụ thể gây ra triệu chứng này mà bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị bằng các loại thuốc khác nhau. Cần nhớ rằng khi phát hiện bệnh xuất huyết dưới da, bạn phải đến gặp bác sĩ để được thăm khám và được kê đơn phù hợp nhằm ngăn chặn sự phát triển của bệnh càng sớm càng tốt.
Dưới đây là một số cách chữa đơn giản tại nhà (chỉ áp dụng với trường hợp nhẹ hoặc mới bắt đầu có dấu hiệu bệnh) như sau:
Chờ các nốt xuất huyết lành: Đối với những người mới có dấu hiệu ban đầu của bệnh, việc đầu tiên cần làm là theo dõi các nốt xuất huyết trong vài ngày, xem ngoài chảy máu dưới da còn có triệu chứng nào khác không, cũng như xem xét. yếu tố căn nguyên như chấn thương, nếu bạn sử dụng một số loại thuốc dẫn đến chảy máu…, chúng có thể tự mất đi, vì bản chất của bệnh không quá nghiêm trọng.
Nâng cao chân bị thương
Chườm lạnh có thể giúp lan rộng các nốt sang chấn, giảm sưng viêm và các nốt xuất huyết sau này. Để thực hiện, bạn hãy dùng một túi nước đá và bọc trong một lớp khăn bên ngoài rồi đắp lên vùng da bị xuất huyết trong khoảng thời gian từ 15-20 phút tùy thuộc vào khả năng chịu lạnh của bạn. Không nên chườm trực tiếp túi đá lên bề mặt vùng da bị xuất huyết để tránh làm tổn thương da.
Nếu các triệu chứng của bạn không cải thiện trong vòng 7 đến 10 ngày, bạn nên đi khám bác sĩ sớm, đặc biệt nếu các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng giúp phòng ngừa và phục hồi bệnh tật: bổ sung thực phẩm giàu vitamin A giúp hỗ trợ chức năng tiểu cầu, và một số thực phẩm giàu axit folic đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của một số mô, trong đó có tiểu cầu. Những thực phẩm này bao gồm dầu cá, cà rốt, cà chua, ngũ cốc, cải xoăn, khoai lang, bí ngô, cà chua, đậu lăng, đậu, măng tây, ngô, bơ, ngũ cốc, đu đủ, bông cải xanh.
Cần làm gì khi có triệu chứng xuất huyết dưới da
Tùy vào nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ có liệu trình điều trị khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp điều trị áp dụng tại nhà cho những trường hợp nhẹ lần đầu tiên. Như sau:
Đợi chỗ xuất huyết lành lại
Đối với những người mới có dấu hiệu ban đầu của bệnh. Cần theo dõi chúng có thể tự mờ đi do tính chất bệnh không quá nghiêm trọng. Trong thời gian chờ đợi, bệnh nhân tránh để da bị tổn thương.
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A
Thực phẩm giàu vitamin A là 1 trong những thực phẩm bệnh nhân xuất huyết dưới da có thể ăn để hỗ trợ chức năng tiểu cầu. Những thực phẩm này bao gồm ngũ cốc, cải xoăn, khoai lang, dầu cá, cà rốt, cà chua, bí ngô,…
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B9 (axit folic)
Axit folic (vitamin B9) đóng một vai trò trong sự phát triển của một số mô. Axit folic có nhiều trong cà chua; ngũ cốc; măng tây; đậu lăng, đậu, ngô; bơ và các loại rau có màu xanh đậm như rau chân vịt…
Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch. Giúp cải thiện khả năng hấp thụ sắt của cơ thể và tiểu cầu hoạt động tốt. Có rất nhiều loại trái cây và rau củ chứa nhiều vitamin C. Có thể kể đến như: Bông cải xanh, bưởi, kiwi, ớt bột, dâu tây,…
Chườm lạnh
Chườm lạnh có thể làm giảm viêm và các nốt xuất huyết sau này và làm biến mất các nốt xuất huyết do chấn thương. Để làm điều này, hãy chuẩn bị một túi nước đá bọc thêm một lớp khăn và chườm lên vùng da bị xuất huyết trong khoảng. 15-20 phút. Lưu ý: Không nên chườm đá trực tiếp lên bề mặt vùng da bị xuất huyết để tránh làm tổn thương da.
Thực phẩm giàu vitamin K
Vitamin K rất cần thiết cho sức khỏe của xương khớp và quá trình đông máu. Thực phẩm giàu vitamin K bao gồm: củ cải, rau bina và cải xoăn, bông cải xanh, đậu nành và dầu đậu nành, bí đỏ.
Khi nào cần đi khám
Xuất huyết dưới da có thể là triệu chứng của một số bệnh rất nguy hiểm. Vì vậy, nếu xuất hiện vết chảy máu trên da mà không rõ nguyên nhân hoặc không biến mất, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Một số dấu hiệu bạn nên nhanh chóng đi khám nếu có dấu hiệu xuất huyết dưới da:
Có dấu hiệu thiếu máu. Ví dụ như da xanh, niêm mạc nhợt nhạt, mệt mỏi,…
Có đau ở vùng chảy máu.
Có cục gây chảy máu.
Chảy máu nhiều khi có vết thương hở.
Tay chân sưng tấy, phù nề.
Chảy máu chân răng, chảy máu cam, có máu trong phân hoặc nước tiểu.
Có nghi ngờ chảy máu não, gan, chảy máu các khoang như màng phổi, màng bụng,…
Xuất huyết dưới da là hiện tượng các thành phần máu thoát ra khỏi thành mạch do đứt, vỡ hoặc thay đổi tính thấm thành mạch. Nguyên nhân gây xuất huyết dưới da bao gồm nhiều bệnh lý như nhiễm trùng huyết, sốt xuất huyết, các bệnh về mạch máu và đông máu… Điều trị chảy máu dưới da là điều trị nguyên nhân gây chảy máu. Tùy vào nguyên nhân cụ thể gây ra triệu chứng này mà bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị bằng các loại thuốc khác nhau.
xuất huyết dưới da.bầm tím da.cách điều trị
Xuất huyết dưới da – Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh